๓. ทีฆลัฏฐิสูตร
ว่าด้วยทีฆลัฏฐิเทพบุตร
[๒๕๖] ข้าพเจ้าได้สดับมาอย่างนี้
สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระเวฬุวัน สถานที่ให้เหยื่อกระแต
เขตกรุงราชคฤห์ ครั้นเมื่อราตรีผ่านไป ทีฆลัฏฐิเทพบุตรมีวรรณะงดงามยิ่งนัก
เปล่งรัศมีให้สว่างทั่วพระเวฬุวัน เข้าไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคถึงที่ประทับ ถวายอภิวาท
แล้วยืนอยู่ ณ ที่สมควร
[๒๕๗] ได้กล่าวคาถานี้ในสำนักของพระผู้มีพระภาคว่า
ถ้าภิกษุหวังการบรรลุธรรมที่เป็นหัวใจ
มีธรรมที่เป็นหัวใจเป็นอานิสงส์
เธอพึงเป็นผู้มีฌาน มีจิตหลุดพ้น
รู้ความเกิดขึ้นและความเสื่อมไปแห่งโลก
มีใจดี ไม่มีตัณหาและทิฏฐิอาศัย A
ทีฆลัฏฐิสูตรที่ ๓ จบ
เชิงอรรถ
A ดูเทียบคาถาข้อ ๘๓ หน้า ๘๘ ในเล่มนี้

ทีฆลฏฺิสุตฺต
[๒๕๖] เอวมฺเม สุต เอก สมย ภควา ราชคเห วิหรติ
เวฬุวเน กลนฺทกนิวาเป ฯ อถ โข ทีฆลฏฺิ เทวปุตฺโต อภิกฺกนฺตาย
รตฺติยา อภิกฺกนฺตวณฺโณ เกวลกปฺป เวฬุวน โอภาเสตฺวา เยน
ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺต อภิวาเทตฺวา
เอกมนฺต อฏฺาสิ ฯ
[๒๕๗] เอกมนฺต ิโต โข ทีฆลฏฺิ เทวปุตฺโต ภควโต
สนฺติเก อิม คาถ อภาสิ ๑
ภิกฺขุ สิยา ฌายิ วิมุตฺตจิตฺโต
อากงฺเข เว ๒ หทยสฺสานุปตฺตึ
โลกสฺส ตฺวา อุทยพฺพยฺจ
สุเจตโส อนิสฺสิโต ตทานิสโสติ ฯ
******************

๑ สี. ภควนฺต คาถาย อชฺฌภาสิ ฯ ๒ ม. เจ. ฯ ยุ. จ. ฯ

อรรถกถาทีฆลัฏฐิสูตร
พึงทราบวินิจฉัยในทีฆลัฏฐิสูตรที่ ๓ ต่อไป :-
บทว่า ทีฆลฏฺฐิ ความว่า เหล่าเทพในเทวโลก มีพฤตินัยว่า มี
ขนาดเท่ากันหมด ส่วนทีฆลัฏฐิเทพบุตรนั้น มีชื่ออย่างนี้ ก็เพราะเมื่ออยู่ใน
มนุษยโลกมีตัวสูง. เขาทำบุญทั้งหลาย แม้บังเกิดในเทวโลก ก็ปรากฏชื่อ
อย่างนั้นนั่นแหละ.
จบอรรถกถาทีฆทัฏฐิสูตรที่ ๓