15-071 การฆ่า



พระไตรปิฎก


๑. ฆัตวาสูตร
ว่าด้วยการฆ่า
[๑๙๘] เรื่องเกิดขึ้นที่กรุงสาวัตถี
เทวดานั้นยืนอยู่ ณ ที่สมควรแล้ว ได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคด้วยคาถาว่า
บุคคลฆ่าอะไรได้จึงอยู่เป็นสุข
ฆ่าอะไรได้จึงไม่เศร้าโศก ข้าแต่พระโคดม
พระองค์ทรงพอพระทัยการฆ่าธรรมอย่างหนึ่ง คืออะไร
[๑๙๙] พระผู้มีพระภาคตรัสตอบว่า
บุคคลฆ่าความโกรธได้จึงอยู่เป็นสุข
ฆ่าความโกรธได้จึงไม่เศร้าโศก เทวดา
พระอริยะทั้งหลายสรรเสริญการฆ่าความโกรธ
ซึ่งมีรากเป็นพิษ A มียอดหวาน
เพราะบุคคลฆ่าความโกรธนั้นได้แล้ว จึงไม่เศร้าโศก
ฆัตวาสูตรที่ ๑ จบ
เชิงอรรถ
A มีรากเป็นพิษ หมายถึงมีทุกข์เป็นวิบาก (สํ.ส.อ. ๑/๗๑/๙๓)

บาลี



ฆตฺวาสุตฺต
[๑๙๘] เอกมนฺต ิตา โข สา เทวตา ภควนฺต คาถาย อชฺฌภาสิ
กึสุ ฆตฺวา ๑ สุข เสติ กึสุ ฆตฺวา น โสจติ
กิสฺสสฺส เอกธมฺมสฺส วธ โรเจสิ โคตมาติ ฯ
[๑๙๙] โกธ ฆตฺวา สุข เสติ โกธ ฆตฺวา น โสจติ
โกธสฺส วิสมูลสฺส มธุรคฺคสฺส เทวเต
วธ อริยา ปสสนฺติ ตฺหิ ฆตฺวา น โสจตีติ ฯ

******************

๑ สี. ฌตฺวา ฯ ยุ. เฉตฺวา ฯ

อรรถกถา


อรรถกถาฆัตวาสูตร
พึงทราบวินิจฉัยในฆัตวาสูตรที่ ๑ แห่งฆัตวาวรรคต่อไป :-
บทว่า ฆตฺวา แปลว่า ฆ่าแล้ว. บทว่า สุขํ เสติ เเปลว่า อยู่
เป็นสุข อธิบายว่า ชื่อว่า อยู่เป็นสุขเพราะไม่ต้องถูกแผดเผาด้วยความเร่าร้อน
คือ ความโกรธ. บทว่า น โสจติ แปลว่า ไม่เศร้าโศก อธิบายว่า ชื่อว่า
ไม่เศร้าโศก เพราะความที่โทมนัส คือความโกรธพินาศไปแล้ว. บทว่า
วิสมูลสฺส แปลว่า มีรากเป็นพิษ คือ มีวิบากเป็นทุกข์. บทว่า มธุรคฺคสฺส
แปลว่า มียอดหวาน อธิบายว่า เพราะค่าตอบบุคคลผู้ด่าแล้ว เพราะประหาร
ตอบบุคคลผู้ประหารแล้ว ความสบายย่อมเกิดขึ้น. ความโกรธนั้น ท่านกล่าว
ว่า มียอดหวาน หมายเอาความสุขนั้น. ในที่นี้ความสิ้นสุด ท่านกล่าวว่า ยอด
ดังนี้. บทว่า อริยา ได้แก่ พระอริยะทั้งหลาย มีพระพุทธเจ้าเป็นต้น.
จบอรรถกถาฆัตวาสูตรที่ ๑

สนทนาธรรม

comments

Got anything to say? Go ahead and leave a comment!