01-346 สิกขาบทวิภังค์
พระไตรปิฎก
สิกขาบทวิภังค์
{๓๐๓} [๒๓๗] คำว่า จงใจ ความว่า รู้อยู่ รู้ดีอยู่ จงใจ ฝ่าฝืนล่วงละเมิด
คำว่า น้ำอสุจิ อธิบายว่า น้ำอสุจิมี ๑๐ ชนิด คือ
(๑) อสุจิสีเขียว
(๒) อสุจิสีเหลือง
(๓) อสุจิสีแดง
(๔) อสุจิสีขาว
(๕) อสุจิสีเหมือนเปรียง
(๖) อสุจิสีเหมือนน้ำท่า
(๗) อสุจิสีเหมือนน้ำมัน
(๘) อสุจิสีเหมือนนมสด
(๙) อสุจิสีเหมือนนมส้ม
(๑๐) อสุจิสีเหมือนเนยใส
คำว่า ทำให้เคลื่อน คือ กิริยาที่ทำให้เคลื่อนจากฐาน ตรัสเรียกว่า ทำให้เคลื่อน
คำว่า ยกเว้นไว้แต่ฝัน คือ ยกเว้นความฝัน
คำว่า เป็นสังฆาทิเสส ความว่า สำหรับอาบัตินั้น สงฆ์เท่านั้นให้ปริวาส ชัก
เข้าหาอาบัติเดิม ให้มานัตและเรียกเข้าหมู่ คณะก็ทำไม่ได้ ภิกษุรูปเดียวก็ทำไม่ได้
ฉะนั้นจึงตรัสว่า “เป็นสังฆาทิเสส”
คำว่า “เป็นสังฆาทิเสส” นี้ เป็นการขนานนาม เป็นคำเรียกหมวดอาบัตินั้น
นั่นเองโดยอ้อม A เพราะเหตุนั้น จึงตรัสเรียกว่า “เป็นสังฆาทิเสส”
เชิงอรรถ
A สังฆาทิเสสนี้ เป็นชื่อเรียกกองอาบัติ
แปลว่า “หมู่อาบัติที่ต้องการสงฆ์ทั้งในระยะเบื้องต้นและในระยะที่เหลือ”
หมายความว่า ภิกษุผู้ต้องอาบัติสังฆาทิเสส จะออกจากอาบัตินั้นได้ต้องอาศัยสงฆ์
ให้ปริวาส ให้มานัต ชักกลับเข้าหาอาบัติเดิม และอัพภาน
ในกรรมทั้งหมดนี้ขาดสงฆ์เสียแล้ว ก็ทำไม่สำเร็จ (วิ.อ. ๒/๒๓๗/๖)
บาลี
รออัพเดต
อรรถกถา
รออัพเดต