๙. จันทิมสูตร
ว่าด้วยจันทิมเทพบุตร
[๒๔๑] เรื่องเกิดขึ้นที่กรุงสาวัตถี
สมัยนั้น จันทิมเทพบุตรถูกอสุรินทราหูเข้าจับตัวไว้ ครั้งนั้น จันทิมเทพบุตร
ระลึกถึงพระผู้มีพระภาค ได้กล่าวคาถานี้ในเวลานั้นว่า
ข้าแต่พระพุทธเจ้าผู้แกล้วกล้า
ขอความนอบน้อมจงมีแด่พระองค์
พระองค์เป็นผู้หลุดพ้นแล้วจากกิเลสทั้งปวง
ข้าพระองค์ตกอยู่ในภาวะคับขัน
ขอพระองค์จงเป็นสรณะแก่ข้าพระองค์ด้วยเถิด
[๒๔๒] ลำดับนั้น พระผู้มีพระภาคทรงปรารภจันทิมเทพบุตร ได้ตรัสกับอสุรินทราหู
ด้วยพระคาถาว่า
จันทิมเทพบุตรถึงตถาคตผู้เป็นพระอรหันต์เป็นสรณะ
ราหู ท่านจงปล่อยจันทิมเทพบุตรเสียเถิด
พระพุทธเจ้าทั้งหลาย เป็นผู้อนุเคราะห์สัตว์โลก
[๒๔๓] ลำดับนั้น อสุรินทราหูปล่อยจันทิมเทพบุตรแล้ว ก็เร่งรีบเข้าไปหาท้าวเวปจิตติ
จอมอสูรถึงที่อยู่ เป็นผู้เศร้าสลดใจ เกิดขนพองสยองเกล้า ได้ยืนอยู่ ณ ที่สมควร
[๒๔๔] ท้าวเวปจิตติจอมอสูรได้กล่าวกับอสุรินทราหูผู้ยืนอยู่ ณ ที่สมควร ด้วยคาถาว่า
ราหู ทำไมท่านจึงรีบปล่อยจันทิมเทพบุตรเสียเล่า
ทำไมท่านจึงเศร้าสลดใจ มายืนกลัวอยู่เล่า
[๒๔๕] อสุรินทราหูกล่าวว่า
ข้าพเจ้าถูกขับด้วยคาถาของพระพุทธเจ้า
หากข้าพเจ้าไม่ปล่อยจันทิมเทพบุตร
ศีรษะของข้าพเจ้าพึงแตก ๗ เสี่ยง
มีชีวิตอยู่ก็จะไม่ได้รับความสุขเลย
จันทิมสูตรที่ ๙ จบ

จนฺทิมสุตฺต
[๒๔๑] สาวตฺถิย วิหรติ … เตน โข ปน สมเยน จนฺทิมา
เทวปุตฺโต ราหุนา อสุรินฺเทน คหิโต โหติ ฯ อถ โข จนฺทิมา
เทวปุตฺโต ภควนฺต อนุสฺสรมาโน ตาย เวลาย อิม คาถ อภาสิ
นโม เต พุทฺธวีรตฺถุ วิปฺปมุตฺโตสิ สพฺพธิ
สมฺพาธปฏิปนฺโนสฺมิ ตสฺส เม สรณ ภวาติ ฯ
[๒๔๒] อถ โข ภควา จนฺทิม เทวปุตฺต อารพฺภ ราหุ อสุรินฺท
คาถาย อชฺฌภาสิ
ตถาคต อรหนฺต จนฺทิมา สรณ คโต
ราหุ จนฺท ปมุฺจสฺสุ พุทฺธา โลกานุกมฺปกาติ ฯ
[๒๔๓] อถ โข ราหุ อสุรินฺโท จนฺทิม เทวปุตฺต มุฺจิตฺวา
ตรมานรูโป เยน เวปจิตฺติ อสุรินฺโท เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา
สวิคฺโค โลมหฏฺชาโต เอกมนฺต อฏฺาสิ ฯ
[๒๔๔] เอกมนฺต ิต โข ราหุ อสุรินฺท เวปจิตฺติ อสุรินฺโท
คาถาย อชฺฌภาสิ
กินฺนุ สนฺตรมาโนว ราหุ จนฺท ปมุฺจสิ
สวิคฺครูโป อาคมฺม กินฺนุ ภีโตว ติฏฺสีติ ฯ
[๒๔๕] สตฺตธา เม ผเล มุทฺธา ชีวนฺโต น สุข ลเภ
พุทฺธคาถาภิคีโตมฺหิ ๑ โน เจ มุฺเจยฺย จนฺทิมนฺติ ฯ
******************

๑ ยุ. พุทฺธคาถาภิหีโตมฺหิ ฯ

อรรถกถาจันทิมสูตร
พึงทราบวินิจฉัยในจันทิมสูตรที่ ๙ ต่อไป :-
บทว่า จนฺทิมา คือเทพบุตรผู้สถิตอยู่ ณ จันทรวิมาน. บทว่า
สพฺพธิ ได้แก่ ในขันธ์อายตนะ เป็นต้นทั้งหมด. บทว่า โลกานุกมฺปกา
ได้แก่ เป็นผู้อนุเคราะห์ ทั้งท่าน ทั้งจันทรเทพบุตร เช่นเดียวกัน. บทว่า
สนฺตรมาโน ได้แก่ ดุจรีบด่วน. คำว่า ปมุญฺจสิ เป็นปัจจุปันกาล
ลงในอรรถอดีตกาล.
จบอรรถกถาจันทิมสูตรที่ ๙