15-027 ความแล่นไป
พระไตรปิฎก
๗. สรสูตร
ว่าด้วยความแล่นไป
[๗๐] เทวดาทูลถามว่า
ความแล่นไปจะหยุดที่ไหน
วัฏฏะไม่หมุนวนที่ไหน
นามและรูปดับไม่เหลือที่ไหน
[๗๑] พระผู้มีพระภาคตรัสตอบว่า
ดิน น้ำ ไฟ ลม ตั้งอยู่ไม่ได้ที่ใด
ความแล่นไปย่อมหยุดที่นี้
วัฏฏะไม่หมุนวนที่นี้
นามและรูปดับไม่เหลือที่นี้
สรสูตรที่ ๗ จบ
บาลี
สรสุตฺต
[๗๐] กุโต สรา นิวตฺตนฺติ กตฺถ วฏฺฏ น วตฺตติ ๓
กตฺถ นามฺจ รูปฺจ อเสส อุปรุชฺฌตีติ ฯ
[๗๑] ยตฺถ อาโป จ ปวี เตโช วาโย น คาธติ
อโต สรา นิวตฺตนฺติ เอตฺถ วฏฺฏ น วตฺตติ
เอตฺถ นามฺจ รูปฺจ อเสส อุปรุชฺฌตีติ ฯ
******************
๓ ยุ. วฏฺฏติ ฯ
อรรถกถา
อรรถกถาสรสูตร
พึงทราบวินิจฉัยในสรสูตรที่ ๗ ต่อไป :-
บทว่า กุโต สรา นิวตฺตนฺติ ได้แก่ ความท่องเที่ยวไปในสงสารนี้
ย่อมสิ้นสุดลงแต่ที่ไหน. อธิบายว่า เทวดาย่อมทูลถามว่า สงสารทั้งหลาย
อาศัยอะไร จึงไม่เป็นไป ดังนี้. พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสตอบว่า
ดินน้ำไฟลม ย่อมไม่ตั้งอยู่ในที่ใด
สงสารทั้งหลายย่อมสิ้นสุดลงแต่ที่นี้ วัฏฏะ
ย่อมไม่เป็นไปในที่นี้ นามก็ดี รูปก็ดี
ย่อมดับหมดในที่นี้.
บทว่า น คาธติ แปลว่า ไม่ตั้งอยู่. บทว่า อโต แปลว่า
แต่ที่นี้ คือ แต่พระนิพพาน. คำที่เหลือง่ายทั้งสิ้น ดังนี้แล.
จบอรรถกถาสรสูตรที่ ๗