๓. เพฬัฏฐสีสเถรวัตถุ
เรื่องพระเพฬัฏฐสีสเถระ
(พระผู้มีพระภาคตรัสพระคาถานี้แก่ภิกษุทั้งหลาย ดังนี้)
[๙๒] ผู้ไม่มีการสั่งสม A
กำหนดรู้อาหารก่อนแล้วจึงบริโภค
มีสุญญตวิโมกข์ B และอนิมิตตวิโมกข์ เป็นอารมณ์
ไม่ทิ้งทางไว้ให้เป็นที่รู้ได้
เหมือนนกไม่ทิ้งทางไว้ในอากาศ ฉะนั้น
เชิงอรรถ
A การสั่งสม มี ๒ อย่าง คือ
(๑) กัมมสันนิจยะ การสั่งสมกรรมคือกุศลและอกุศล
(๒) ปัจจยสันนิจยะ การสั่งสมปัจจัย ๔ (ขุ.ธ.อ.๔/๕๓-๕๔)
B สุญญตวิโมกข์ หมายถึงสภาวะที่หลุดพ้น เพราะว่างจาก ราคะ โทสะ โมหะ
อนิมิตตวิโมกข์ หมายถึงสภาวะที่หลุดพ้น เพราะไม่มีนิมิต คือ ราคะ เป็นต้น
ในคาถาที่ ๙๒-๙๓ นี้ หมายรวมถึงอัปปณิหิตวิโมกข์ ได้แก่ สภาวะที่หลุดพ้น
เพราะไม่มีที่ตั้งคือกิเลส มีราคะเป็นต้นด้วย
วิโมกข์ทั้ง ๓ ประการนี้ เป็นชื่อของนิพพาน (ขุ.ธ.อ.๔/๕๔)

รออัพเดต

รออัพเดต