25-067 พระสุธัมมเถระ



พระไตรปิฎก


๑๔. สุธัมมเถรวัตถุ
เรื่องพระสุธัมมเถระ

(พระผู้มีพระภาคตรัสพระคาถานี้แก่พระสุธัมมเถระ ดังนี้)
[๗๓] ภิกษุพาลปรารถนาการยกย่องที่ตนไม่มี A
ปรารถนาให้ภิกษุทั้งหลายตามแวดล้อมตน
ปรารถนาความเป็นใหญ่ในอาวาส
และปรารถนาเครื่องบูชาจากชาวบ้านทั้งหลาย
[๗๔] ภิกษุพาลเกิดความดำริว่า
“ขอให้คฤหัสถ์และบรรพชิตทั้ง ๒ ฝ่าย จงเข้าใจว่า
เราผู้เดียวทำกิจนี้ เราผู้เดียวพึงมีอำนาจในการงาน
ไม่ว่ากิจการใหญ่หรือเล็ก”
ความริษยา B และความถือตัว C จึงเกิดพอกพูนขึ้น
เชิงอรรถ
A ปรารถนาการยกย่องที่ตนไม่มี หมายถึงไม่มีศรัทธา ต้องการให้คนชมว่ามีศรัทธา
ทุศีลต้องการให้คนชม ว่ามีศีล เป็นต้น (ขุ.ธ.อ. ๓/๑๕๙)
B ความริษยา ในที่นี้หมายถึงตัณหาที่เกิดในทวาร ๖ คือ ตา หู จมูก ลิ้น กายและใจ
(ขุ.ธ.อ. ๓/๑๖๐)
C ความถือตัว ในที่นี้หมายถึงมานะ ๙ อย่าง
(๑) เป็นผู้เลิศกว่าเขา ถือตัวว่าเลิศกว่าเขา
(๒) เป็นผู้เลิศกว่าเขา ถือตัวว่าเสมอเขา
(๓) เป็นผู้เลิศกว่าเขา ถือตัวว่าด้อยกว่าเขา
(๔) เป็นผู้เสมอเขา ถือตัวว่าเลิศกว่าเขา
(๕) เป็นผู้เสมอเขา ถือตัวว่าเสมอเขา
(๖) เป็นผู้เสมอเขา ถือตัวว่าด้อยกว่าเขา
(๗) เป็นผู้ด้อยกว่าเขา ถือตัวว่าเลิศกว่าเขา
(๘) เป็นผู้ด้อยกว่าเขา ถือตัวว่าเสมอเขา
(๙) เป็นผู้ด้อยกว่าเขา ถือตัวว่าด้อยกว่าเขา
(ขุ.ธ.อ. ๓/๑๖๐) และดู ขุ.ม. (แปล) ๒๙/๒๑/๙๖-๙๗

บาลี



รออัพเดต

อรรถกถา


รออัพเดต

สนทนาธรรม

comments

Got anything to say? Go ahead and leave a comment!