๕. รามเณยยกสูตร
ว่าด้วยสถานที่น่ารื่นรมย์
[๙๒๐] ข้าพเจ้าได้สดับมาอย่างนี้
สมัยหนึ่ง พระผู้มีพระภาคประทับอยู่ ณ พระเชตวัน อารามของอนาถ-
บิณฑิกเศรษฐี เขตกรุงสาวัตถี ครั้งนั้น ท้าวสักกะจอมเทพเสด็จเข้าไปเฝ้าพระผู้มี
พระภาคถึงที่ประทับ ถวายอภิวาทแล้วประทับยืนอยู่ ณ ที่สมควรได้กราบทูลพระผู้มี
พระภาคดังนี้ว่า “สถานที่เช่นไรหนอเป็นสถานที่น่ารื่นรมย์”
[๙๒๑] พระผู้มีพระภาคตรัสด้วยพระคาถาว่า
อารามอันวิจิตร ป่าอันวิจิตร
สระโบกขรณีที่สร้างอย่างดี
ยังไม่ถึงเศษ ๑ ส่วน ๑๖ แห่งภูมิสถานอันรื่นรมย์ของมนุษย์
พระอรหันต์ทั้งหลายอยู่ในที่ใด เป็นบ้านหรือเป็นป่า
เป็นที่ลุ่มหรือเป็นที่ดอนก็ตาม
ที่นั้นเป็นภูมิสถานที่น่ารื่นรมย์ A
รามเณยยกสูตรที่ ๕ จบ
เชิงอรรถ
A ดู ขุ.ธ. ๒๕/๙๘/๓๔

รามเณยฺยกสุตฺต
[๙๒๐] เอก สมย ภควา สาวตฺถิย วิหรติ เชตวเน
อนาถปิณฺฑิกสฺส อาราเม ฯ อถ โข สกฺโก เทวานมินฺโท เยน
ภควา เตนุปสงฺกมิ อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺต อภิวาเทตฺวา เอกมนฺต
อฏฺาสิ ฯ เอกมนฺต ิโต โข สกฺโก เทวานมินฺโท ภควนฺต
เอตทโวจ กึ นุ โข ภนฺเต ภูมิรามเณยฺยกนฺติ ฯ
[๙๒๑] อารามเจตฺยา วนเจตฺยา โปกฺขรฺา ๑ สุนิมฺมิตา
มนุสฺสรามเณยฺยสฺส กล นาคฺฆนฺติ โสฬสึ
คาเม วา ยทิ วารฺเ นินฺเน วา ยทิ วา ถเล
ยตฺถ อรหนฺโต วิหรนฺติ ต ภูมิรามเณยฺยกนฺติ ฯ
******************

๑ ม. โปกฺขรฺโ ฯ

อรรถกถารามเณยยกสูตร
พึงทราบวินิจฉัยในรามเณยยกสูตรที่ ๕ ต่อไปนี้ :-
บทว่า อารามเจตฺยา ได้แก่ เจดีย์ในสวน. บทว่า วนเจตฺยา
ได้แก่ เจดีย์ที่ภูเขาและป่า. แม้ในบททั้งสองนั้น พึงทราบว่า ชื่อว่า เจดีย์
เพราะอรรถว่า ทำให้เกิดความเคารพ. บทว่า มนุสฺสรามเณยฺยสฺส คือ
ความเป็นสถานที่น่ารื่นรมย์ของมนุษย์. บัดนี้ พระผู้มีพระภาคเจ้า เมื่อจะ
ทรงแสดงถึงพื้นที่อันน่ารื่นรมย์ด้วยสามารถเป็นพื้นที่อันน่ารื่นรมย์ของมนุษย์
จึงตรัสว่า คาเม วา ดังนี้เป็นต้น .
จบอรรถกถารามเณยยกสูตรที่ ๕