12-090 พรหมจรรย์มีองค์ 4
พระไตรปิฎก
พรหมจรรย์มีองค์ ๔
{๑๗๗} [๑๕๕] สารีบุตร เรารู้ยิ่งความประพฤติพรหมจรรย์ A มีองค์ ๔ คือ
๑. เราเป็นผู้บำเพ็ญตบะ และเป็นผู้บำเพ็ญตบะอย่างยอดเยี่ยม
๒. เราเป็นผู้ประพฤติถือสิ่งเศร้าหมอง และเป็นผู้ประพฤติถือสิ่ง เศร้าหมองอย่างยอดเยี่ยม
๓. เราเป็นผู้ประพฤติรังเกียจ(บาป) และเป็นผู้ประพฤติรังเกียจบาป อย่างยอดเยี่ยม
๔. เราเป็นผู้ประพฤติสงัด และเป็นผู้ประพฤติสงัดอย่างยอดเยี่ยม
เชิงอรรถ
A พรหมจรรย์ หมายถึงความประพฤติประเสริฐ มีนัย ๑๒ ประการ คือ
(๑) ทาน การให้
(๒) ไวยาวัจจะ การขวนขวายช่วยเหลือ
(๓) ปัญจสิกขาบท ศีลห้า
(๔) พรหมวิหาร การประพฤติพรหมวิหาร
(๕) ธรรมเทศนา
(๖) เมถุนวิรัติ การงดเว้นจากการเสพเมถุน
(๗) สทารสันโดษ ความยินดีเฉพาะคู่ครองของตน
(๘) อุโปสถังคะ องค์อุโบสถ
(๙) อริยมรรค ทางอันประเสริฐ
(๑๐) ศาสนาที่รวมไตรสิกขา
(๑๑) อัธยาศัย
(๑๒) วิริยะ ความเพียร แต่ในที่นี้หมายถึงวิริยะ เหตุที่ตรัสพรหมจรรย์นี้ เพราะสุนักขัตตะโอรสเจ้าลิจฉวี เป็นผู้มีความเชื่อว่า ‘บุคคลจะบริสุทธิ์ได้ด้วยการประพฤติทุกกรกิริยา’ ทรงมุ่งขจัดความเชื่อนั้น (ม.มู.อ.๑/๑๕๕/๓๖๒-๓๖๔)
บาลี
รออัพเดต
อรรถกถา
รออัพเดต
