12-008 กำหนดภูมิตามนัยที่ 7 ว่าด้วยพระตถาคต



พระไตรปิฎก


กำหนดภูมิตามนัยที่ ๗ ว่าด้วยพระตถาคต A
{๘} [๑๒] ภิกษุทั้งหลาย แม้ตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า ก็รู้ยิ่งปฐวีโดย
ความเป็นปฐวี ครั้นรู้ยิ่งปฐวีโดยความเป็นปฐวีแล้ว ไม่กำหนดหมายซึ่งปฐวี
ไม่กำหนดหมายในปฐวี ไม่กำหนดหมายนอกปฐวี ไม่กำหนดหมายปฐวีว่าเป็น
ของเรา ไม่ยินดีปฐวี
ข้อนั้นเพราะเหตุไร
เรากล่าวว่า ‘เพราะตถาคตกำหนดรู้ปฐวีนั้นแล้ว’
ฯลฯ รู้ยิ่งอาโป … เตโช … วาโย … ภูต … เทวดา … ปชาบดี … พรหม
… อาภัสสรพรหม … สุภกิณหพรหม … เวหัปผลพรหม … อภิภูสัตว์ …
อากาสานัญจายตนพรหม … วิญญาณัญจายตนพรหม … อากิญจัญญายตนพรหม
… เนวสัญญานาสัญญายตนพรหม … รูปที่ตนเห็น … เสียงที่ตนได้ยิน … อารมณ์
ที่ตนทราบ … อารมณ์ที่ตนรู้แจ้ง … ความที่จิตที่เป็นฌานสมาบัติเป็นอันเดียวกัน
… ความที่กามจิตต่างกัน … สักกายะทั้งปวง … รู้ยิ่งนิพพานโดยความเป็นนิพพาน
ครั้นรู้ยิ่งนิพพานโดยความเป็นนิพพานแล้ว ไม่กำหนดหมายซึ่งนิพพาน ไม่กำหนด
หมายในนิพพาน ไม่กำหนดหมายนอกนิพพาน ไม่กำหนดหมายนิพพานว่าเป็น
ของเรา ไม่ยินดีนิพพาน
ข้อนั้นเพราะเหตุไร
เรากล่าวว่า ‘เพราะตถาคตกำหนดรู้นิพพานนั้นแล้ว’
กำหนดภูมิตามนัยที่ ๗ ว่าด้วยพระตถาคต จบ
เชิงอรรถ
A ตถาคต ในที่นี้หมายถึงพระผู้มีพระภาค บัณฑิตเรียกว่า ‘ตถาคต’ เพราะเหตุ ๘ ประการ คือ (๑) เพราะ
เสด็จมาแล้วอย่างนั้น (๒) เพราะเสด็จไปแล้วอย่างนั้น (๓) เพราะเสด็จมาสู่ลักษณะอันแท้จริง (๔) เพราะ
ตรัสรู้ธรรมที่แท้ตามความเป็นจริง (๕) เพราะทรงเห็นจริง (๖) เพราะตรัสวาจาจริง (๗) เพราะทรงทำจริง
(๘) เพราะทรงครอบงำ (ผู้ที่ยึดถือลัทธิอื่นทั้งหมดในโลกพร้อมทั้งเทวโลก) (ม.มู.อ. ๑/๑๒/๕๐)

บาลี



รออัพเดต

อรรถกถา


รออัพเดต

สนทนาธรรม

comments

Comments are closed.