02-1023 อธิกรณสมถะ



พระไตรปิฎก


๘. อธิกรณสมถะ
{๘๘๐} ท่านทั้งหลาย ธรรมคืออธิกรณสมถะ ๗ เหล่านี้
มาถึงวาระที่จะยกขึ้นแสดงเป็น ข้อ ๆ ตามลำดับ
(ธรรมเป็นเครื่องระงับอธิกรณ์ ๗ อย่าง คือ)
[๖๕๕] เพื่อระงับอธิกรณ์ที่เกิดขึ้นแล้ว ๆ
(๑) พึงให้สัมมุขาวินัย A
(๒) พึงให้สติวินัย B
(๓) พึงให้อมูฬหวินัย C
(๔) พึงให้ปฏิญญาตกรณะ D
(๕) พึงให้เยภุยยสิกา E
(๖) พึงให้ตัสสปาปิยสิกา F
(๗) พึงให้ติณวัตถารกะ G
เชิงอรรถ
A สัมมุขาวินัย คือวิธีตัดสินที่พึงทำในที่พร้อมหน้าสงฆ์ ธรรม และวัตถุ
B สติวินัย คือวิธีตัดสินที่ยกสติขึ้นเป็นหลัก
C อมูฬหวินัย คือวิธีตัดสินที่ให้แก่ภิกษุผู้หายเป็นบ้าแล้ว
D ปฏิญญาตกรณะ คือวิธีตัดสินโดยปรับโทษตามคำสารภาพ
E เยภุยยสิกา คือวิธีตัดสินโดยอาศัยเสียงข้างมาก
F ตัสสปาปิยสิกา คือวิธีตัดสินโดยปรับโทษแก่ผู้ทำความผิด
G ติณวัตถารกะ คือวิธีตัดสินโดยวิธียอมความ ตามศัพท์แปลว่า ระเบียบดังกลบไว้ด้วยหญ้า (นัย วิ.จู. ๖/๑๘๕-๒๑๓/๒๑๘-๒๔๑)

บาลี



รออัพเดต

อรรถกถา


รออัพเดต

สนทนาธรรม

comments

Comments are closed.